ارزهای دیجیتال (cryptocurrency) و میزان تاثیرگذاری تورم روی این صنعت
ممکن است با اطمینان نتوان گفت که تورم چگونه بر صنعت ارزهای دیجیتال تأثیر میگذارد، زیرا ارزهای دیجیتال در قالب یک دارایی، صرفاً در دهه اخیر وجود داشته و در این مدت اقتصادهای بزرگ تورم قابلتوجه کمی را تجربه کردند. در سالهای 2021 و 2022 و در نتیجه فشارهای تورمی این سالها، اولین باری است که سرمایهگذاران ارزهای دیجیتال را در دوران افزایش شاخص قیمت مصرفکننده (cpi) معامله میکنند.
تورم چیست؟
تورم را میتوان بهعنوان افزایش قیمتها در طول زمان تعریف کرد. افزایش قیمتها منجر به کاهش قدرت خرید شما میشود. هنگام اندازهگیری تورم، بانکهای مرکزی از شاخصهایی مانند شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) و شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) استفاده میکنند. همانطور که در نمودار نشان داده شده است، تورم قیمت در سراسر جهان افزایش یافته است. تورم پولی، افزایش مداوم در عرضه پول یک کشور (یا منطقه ارزی) است. افزایش قیمت مصرفکننده، اغلب با تورم پولی اشتباه گرفته میشود. بانکهای مرکزی کنترل مستقیم کمی بر افزایش قیمت مصرفکننده دارند اما میتوانند مستقیماً بر تورم پولی تأثیر بگذارند.
تورم چگونه بر ارزهای دیجیتال تأثیر میگذارد؟
ارزهای دیجیتال با ارزهای رایج کشورها متفاوت است؛ به این معنی که مانند ارزهای رایج کشورها به فشارهای تورمی پاسخ نمیدهد. بسیاری از افراد بر این باورند که ارزهای دیجیتال یک دارایی ضدتورمی هستند. بهعبارتی، مردم تمایل دارند وقتی که پول محلی آنها در حال از دست دادن ارزش خود است، بهدنبال راه ذخیره بهتری برای ارزش سرمایههای خود باشند.
با تضعیف دلار، افراد ممکن است بخواهند پول نقد خود را در بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال برای حفظ قدرت خرید خود سرمایهگذاری کنند. این کار به نوبه خود، باعث افزایش ارزش ارزهای دیجیتال خواهد شد. این نوع تفکر در نگاه اقتصادی میتواند نادرست باشد؛ با توجه به تجربهای که در سالهای اخیر داشتهایم، تورم طی سالهای 2021 و 2022 به بالاترین حد خود در 40 سال گذشته رسید، درحالیکه در همان دوره، بازار ارزهای دیجیتال تقریباً دوسوم ارزش خود را از دست داد!
در نظام سرمایهداری، نهادهایی مانند کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) و وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا (IRS) داراییهای رمزنگاریشده را بهعنوان دارایی نقدی به رسمیت نمیشناسند. در عوض،SEC تعیین کرده است که داراییهای رمزنگاریشده (cryptocurrency) در دو طبقه سرمایهگذاری قرار میگیرند:
1- کالاها
داراییهایی مانند بیت کوین که دارای تعداد و ماهیت ازپیشتعیینشده هستند، کالاهایی مشابه طلا و نقره محسوب میشوند. تعداد بیت کوین هایی که در جهان وجود دارد توسط الگوریتم دارایی تعیین میشود، درست مانند مقداری از طلا که میتواند وجود داشته باشد که با آنچه در کره زمین وجود دارد تعیین میشود. بیت کوینها شرکت پایهای ندارند که ماهیت دارایی آنها را تغییر دهد. مانند طلا، نقره، آهن و الوار، یک بیت کوین مانند طلا و نقره ماهیت مشخصی دارد و سرمایهگذاران میتوانند آن را خریداری، نگهداری و بفروشند که بازار قیمت آن را مشخص میکند.
2- اوراق بهادار
داراییهایی مانند یک توکن ابزار یا یک استیبل کوین که میتوانند در صورت تأیید پروژه توسط افراد تولید شوند، بهعنوان اوراق بهادار مانند سهام یا اوراق قرضه در نظر گرفته میشوند. اگرچه توکنها داراییهای سنتی نیستند، اما توکنها براساس همان اصول اولیه مانند سایر داراییهای اوراق بهادار عمل میکنند.
یک شرکت زیربنایی توکنها را ایجاد میکند و آنها را در بازار آزاد میفروشد. آنها میتوانند توکنهای جدید ایجاد کنند یا موارد موجود را به دلخواه حذف کنند؛ در نهایت، ماهیت آن توکن با ماهیت پروژه خودش تعریف میشود. یک توکن کاربردی براساس تصمیمات تجاری اتخاذشده توسط پروژهای که آن را عرضه کرده است، دقیقاً مانند سهم سهام، ارزش کسب میکند یا ارزش خود را از دست میدهد.
یک ارز دیجیتال یا یک کالا یا یک اوراق بهادار با ارز رایج کشورها ماهیت متفاوتی دارند. این بدان معنی است که در هنگام تورم مانند یک ارز فیات رفتار نخواهند کرد. در عوض، در طول یک دوره تورمی، سرمایهگذاران باید انتظار داشته باشند که یک ارز دیجیتال از قوانین یک طبقه سرمایهگذاری پرخطر پیروی کند.
برای درک اینکه سرمایهگذاران باید از ارزهای دیجیتال چه انتظاراتی داشته باشند، باید به دو سوال مرتبط توجه کرد:
- عملکرد کالاها و اوراق بهادار در دوره تورمی چگونه است؟
- داراییها با فاندامنتال ضعیف و یا داراییهای غیربنیادی در دوران تورمی چگونه عمل میکنند؟
چند پاسخ کلی برای این سؤالات وجود دارد.
«تورم بهطور معمول منجر به افزایش نرخ بهره میشود» فدرالرزرو آمریکا معمولاً در مقابله با تورم، نرخ بهره بانکی خود را افزایش میدهد. افزایش نرخ بهره، کاهش تقاضا برای دارایی های سرمایهگذاری سوداگرانه و ریسکی را در پی دارد؛ زیرا سرمایهگذاران تمایل به اوراق بهادار ایمن خواهند داشت؛ اوراق بهاداری که سیاستهای بانکی باعث ارزشمندتر شدن آنها شده است که در نهایت نگهداری نقدینگی بهصرفه نبوده و فعالیت سرمایهگذاران را بهطور کلی کند میکند.
سیاستهای فدرالرزرو احتمالاً بر روی ارزهای دیجیتال تأثیر خواهند گذاشت. در دورهای که نرخ بهره پایین باشد، نقدینگی در جامعه بالا بوده و سرمایهگذاری در داراییهای پرخطر مانند ارزهای دیجیتال آسانتر است. در واقع، یکی از نظریههای رایج درمورد چگونگی رشد ارزهای دیجیتال این است که سرمایهگذاران صرفاً پول زیادی داشتند و جایگزینهای بهتری نداشتند و با افزایش نرخ بهره فدرالرزرو، نقدینگی ها و جریانهای پولی تغییر خواهند کرد. این موضوع احتمالاً قیمت ارزهای دیجیتال را همراه با سایر دارایی های مبتنی بر سود سرمایه پایین میآورد.
اکنون، مهم است توجه داشته باشیم که کالاها معمولاً از این رابطه سرپیچی میکنند. اکثر کالاها بهطورکلی بهعنوان شاخص تورم پیشرو در نظر گرفته میشوند و قیمتها برای کالاهای خام پیش از فشارهای تورمی و در کنار آن افزایش مییابد. رابطه کالاها و تورم، در واقع، علت و همبستگی است؛ زیرا اغلب افزایش قیمت مواد و انرژی، چیزی است که شاخص قیمت مصرفکننده را افزایش میدهد که تعریفکننده تورم هستند.
بااینحال، فلزات گرانبها، بازاری که شبیه بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال کالا است، هیچ رابطه قیمتی قابلتوجهی با تورم ندارند. برای مثال، بین سالهای 2000 تا 2011، دورانی که تورم تا حد زیادی ثابت بود، قیمت طلا نزدیک به 600 درصد افزایش یافت. از سال 2011 تا 2015، زمانی که تورم دوباره حول معیار 2 درصدی فدرالرزرو حرکت کرد، طلا تقریباً نیمی از این ارزش را از دست داد. در عوض، کالاها مانند فلزات گرانبها در طول رکود اقتصادی بهخوبی عمل میکنند. بااینحال، یک دارایی با حدس و گمان بالا مانند ارزهای دیجیتال بیشتر از اینکه در دوران رکود تورمی رشد کند، آسیب میبیند.
«سرمایهگذاران بهدنبال ثبات هستند» در دوران رکود، سرمایهگذاران بهدنبال ثبات هستند. فلزات گرانبها، بهطورکلی در این شرایط خوب عمل میکنند؛ به همان اندازه که به دلیل احساسات و تاریخچه مرتبط با طلا و نقره و ارزش ذاتی خود مواد است. طلا بهسادگی بهعنوان یک دارایی پایدار در نظر گرفته میشود، به همین دلیل است که افرادی که بهدنبال ثبات هستند روی آن سرمایهگذاری میکنند، که به نوبه خود این درک از ثبات را تقویت میکند.
در حوزه ارزهای دیجیتال زمانی که جهان دچار رکود تورمی میشود، سرمایهگذارانی که نسبت به پول خود احساس اطمینان نداشته باشند، شروع به جستوجوی سرمایهگذاری مطمئن میکنند. در هنگام رکود ممکن است برخی اشخاص سرمایهگذار که بخشی از بازار کریپتو را تشکیل میدهند، فقط در پروژههای بسیار معتبر مانند بیت کوین سرمایهگذاری کنند؛ حتی احتمال دارد پول خود را بهطورکلی از سرمایهگذاری خارج نمایند. این کار میتواند ارزش ارز دیجیتال را در دوره تورم کاهش دهد و ضرر را در طول دورة رکود بیشتر کند.
شایان ذکر است که بازده اوراق قرضه و بازده ارزهای دیجیتال در نگاه سرمایهگذاران بسیار متفاوت میباشد. سرمایهگذارانی که ریسک ضرر بالا را پذیرا بوده و بهدنبال رشد انفجاری ارائه شده توسط ارزهای دیجیتال هستند، ممکن است تحتتأثیر سودهای نسبتاً کوچک و در عین حال پایدار اوراق قرضه قرار نگیرند.
در همین حال، حتی با افزایش نرخهای بهره فدرالرزرو، اکثرا اوراق قرضه در برابر تورم شدید، ضعیف عمل میکنند. اگر تورم با نرخهای فعلی خود ادامه یابد، ممکن است سرمایهگذاران اوراق قرضه با بازدهی 4، 5 یا 6 درصد را خریداری کنند و همچنان شاهد کاهش ارزش پرتفوی (مجموعهداراییها) خود نسبت به نرخ تورم 8 یا 9 درصدی باشند.
این عوامل میتوانند قیمت ارزهای دیجیتال را تا حدودی غیرقابل پیشبینی کنند، زیرا ممکن است برخی سرمایهگذاران بهدنبال داراییهایی باشند که بتواند از تورم شدید بهتر عمل کنند، حتی اگر با خطراتی همراه باشد.
تورم چه تاثیری بر بیت کوین دارد؟
بیت کوین بزرگترین ارز دیجیتال از نظر ارزش بازار و مسلماً شناختهشدهترین ارز دیجیتال است. با افزایش تورم، فدرال رزرو ایالات متحده و سایر بانکهای مرکزی بزرگ ممکن است به ادامه افزایش نرخ بهره یا تشدید سیاستهای پولی برای کاهش رشد قیمتها تمایل داشته باشند. در نتیجه، بسیاری از طبقات دارایی، از جمله ارزهای دیجیتال، ممکن است شاهد کاهش قیمت خود باشند. در صنعت ارزهای دیجیتال، رمزارزهایی که ارزش بنیادین کمتری دارند، ضربه بیشتری در برابر تورم خواهند خورد و ارزش خود را با سرعت بیشتری نسبت به رمزارزهای بنیادین از دست میدهند.
ارزهای دیجیتال و شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)
دیدگاههای متفاوت سرمایهگذاران نسبت به تورم را در بخشهای قبلی مقاله بررسی کردیم، حال قصد داریم با نگاه آماری به این مهم بپردازیم.
مطابق با آمار، در نمودار مشاهده میشود که رابطه بین افزایش CPI و قیمت بیت کوین معکوس است. اگر قیمت مصرفکننده افزایش یابد، قیمت بیت کوین معمولاً کاهش مییابد. همین امر برای کل فضای دارایی های دیجیتال صدق میکند. بهعبارتی، با افزایش تورم، طبق آمار قیمت بیت کوین کاهش پیدا کرده است. زمانی که مردم با افزایش قیمت اقلامی که بیشترین نیاز را دارند مواجه میشوند، درآمد مازاد کمتری در دسترس آنها قرار میگیرد. با توجه به نیازهای اولیه، ضرورتهایی مانند خرید غذا و پرداخت قبوض انرژی، اولویت بیشتری نسبت به سرمایهگذاری در بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال دارند.
آیا ارزهای دیجیتال تورم را تجربه میکنند؟
ارزهای دیجیتال ممکن است تورم را تجربه کنند. ارزهای دیجیتال مختلف سیاستهای پولی متفاوتی دارند و بنابراین ممکن است در معرض نرخهای متفاوتی از تورم پولی قرار گیرند. استیبل کوین ها نوعی از ارزهای دیجیتال هستند که بهدنبال تطبیق ارزش خود با پول فیات هستند و بنابراین، ارزش آنها مستقیماً تحتتأثیر تورم پولی ارزهای فیات قرار میگیرد.
در یک ارز دیجیتال زمانی تورم به وجود میآید که عرضه آن در طول زمان افزایش یابد. توکن های جدید ممکن است از طریق استخراج یا پاداش به سیستم وارد شوند. با افزایش عرضه توکنها، ارزش آن رمزارز کاهش مییابد. حتی اگر در جامعه تورم وجود نداشته باشد، با افزایش عرضه یک توکن ممکن است شاهد تورم در آن رمزارز باشیم. این بدان معناست که شما باید توکن های بیشتری را برای خرید یک کالا یا خدمات خاص پرداخت کنید.
با کاهش تورم در ارزهای دیجیتال، عرضه آن رمزارز در طول زمان کاهش مییابد. این بدان معناست که ارزش هر رمزارز باید افزایش یابد تا تقاضا برای آنها ثابت بماند. به بیان ساده، با کاهش، عرضه و تقاضا افزایش پیدا کرده و قیمت افزایش مییابد.
افزایش عرضه رمزارز ها در اقتصاد جهانی چندان اثرگذار نخواهد بود، زیرا فضای داراییهای دیجیتال یک بخش کوچکی از اقتصاد است (حدود 1 تریلیون دلار از کل ارزش بازار در زمان نگارش مقاله). تغییرات جزئی در عرضه ارزهای دیجیتال، احتمالاً تغییر قابلملاحظهای در شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، تورم پولی و سیاستهای پولی در سطح جهان نخواهد داشت.
نتیجهگیری
ارزهای دیجیتال بهعنوان یک طبقه دارایی، سابقه معاملاتی چندان قدمتداری در دورههای تورمی ندارند؛ بنابراین، هیچ روش مبتنی بر دادهها برای پیشبینی اینکه چگونه تورم بر قیمتها تأثیر میگذارد وجود ندارد. بااینحال، سرمایهگذاران میتوانند برخی از پیش بینیها را براساس رفتار سایر طبقات دارایی با موقعیت مشابه انجام دهند.
بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال بهعنوان یک عامل محافظ در برابر تورم معرفی شدهاند. اما در سالهای اخیر، بیت کوین همگام با سایر کلاسهای دارایی اصلی مانند کالاها و سهام حرکت کرده است. زمانی که بانکهای مرکزی و دولتها برای مبارزه با تورم اقدام میکنند، بیشتر داراییها تحتتأثیر شرایط نامطلوب قرار میگیرند و میتوانند ارزش خود را از دست بدهند و اخیراً بسیاری از ارزهای دیجیتال از این قاعده مستثنی نبودهاند.
بااینحال، برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، دارای ویژگیهایی هستند که در درازمدت آنها را در برابر تورم مصونتر میکند، از جمله محدود بودن عرضه، سهولت انتقال و مصونیت از نفوذ مستقیم دولتها. ارزهای دیجیتال میتوانند موجب تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری شما گردند، اما مهم است که از مالکیت بیشازحد هر طبقه دارایی خاص خودداری کنید.