سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال می‌تواند راهی عالی برای تنوع بخشیدن به سبد سرمایه‌گذاران باشد، اما تشخیص اینکه کدام ارز دیجیتال مناسب است، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. برای تصمیم‌گیری آگاهانه در سرمایه‌گذاری، مهم است بدانید که چگونه پروژههای ارزهای دیجیتال را بررسی کنید.
هنگام انتخاب یک ارز دیجیتال باید درمورد پروژه و چشم‌انداز آن اطلاعات جمع‌آوری کنیم. اگر پروژه‌ای وعده‌‌هایی بدهد، اما درباره چگونگی محقق کردن آن و حل کردن چالشهای پیش رو راهکارهایی ارائه ندهد، ممکن است سرمایه‌گذاری خوبی نباشد. در این مقاله به نحوه تجزیه‌وتحلیل پروژههای ارزهای دیجیتال و تشخیص رمزارزهای بنیادی می‌پردازیم.
وایت پیپر (White Paper) پروژه ارز دیجیتال را مطالعه کنید
در وایت پیپر، اهداف یک پروژه به‌صورت دقیق و واضح مطرح می‌شود.
اکثر پروژههای ارز دیجیتال وایت پیپر خود را ارائه می‌دهند که اهداف و جزئیات فنی درمورد بلاکچین و نقش ارز دیجیتال آن را مشخص می‌کند. وایت پیپرهای واقعی، حاوی اصطلاحات و اطلاعاتی هستند که محققان، برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان آن را درک می‌کنند. به‌عنوان مثال، سولانا یک وایت پیپر دارد که نحوه عملکرد بلاکچین و استفاده از توکن را توضیح می‌دهد.
از سوی دیگر، پروژه‌ای مانند cybertruck فقط یک وب‌سایت پرزرق‌وبرق داشته و در وایت پیپر خود درمورد پتانسیل ایجاد یک جامعه صحبت می‌کند. همچنین، یک سلب مسئولیت در پایین صفحه وب بیان شده است. با مطالعه وایت پیپر این رمزارز مشخص می‌شود که ارز دیجیتال CYBERTRUCK یک میم‌کوین بدون ارزش ذاتی می‌باشد و شخص سرمایه‌گذار در آن نباید انتظار بازگشت سرمایه خود را داشته باشد زیرا هیچ تیم رسمی یا نقشه راهی برای آن وجود ندارد.
یک ارز دیجیتال بنیادی که در عمل کاربردی است و برای حل کردن مشکلی به وجود آمده است، باید یک وایت پیپر داشته باشد که اهداف پروژه، نحوه دستیابی به آنها و نحوه عملکرد ارز دیجیتال را به‌وضوح مشخص کند. به‌عبارتی، وایت پیپرهای پروژههای بنیادی باید چالشی که برای رفع آن به وجود آمدهاند را تعریف کنند و سپس راه‌حل را برای سرمایه‌گذاران به‌صورت شفاف ارائه دهند.
درمورد تیم پروژه تحقیق کنید
رمزارزها معمولاً توسط تیمی از بنیان‌گذاران و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار ایجاد می‌شوند که به ایجاد راه‌حل برای یک مشکل کمک می‌کنند. برای درک بهتر نحوه عملکرد یک پروژه، باید درمورد تجربه حرفه‌ای تیم پروژه تحقیق کنید. صفحه «about» در وب‌سایت هر ارز دیجیتال باید به‌وضوح بیان کند که چه اشخاصی به ساخت پروژه کمک می‌کنند و تخصص آنها چیست؛ سپس می‌توانیم پیشینه حرفه‌ای هریک از کارکنان فنی یا رهبر پروژه را در پروفایل‌‌های شبکه اجتماعی لینکدین بررسی کنیم و حتی می‌توانیم پروژههای قبلی که اعضای تیم راه‌اندازی کرده‌‌‌اند را نیز چک نماییم.
پرچم قرمز (Red Flag) ، تیمی متشکل از بنیان‌گذاران یا توسعه‌دهندگان ناشناس است که هویت خود را به‌طور عمومی فاش نمی‌کنند یا یک تیم بی‌تجربه است که هیچ پروژه‌ای را در گذشته ایجاد نکرده و یا توسعه نداده‌اند. تشخیص اینکه آیا یک پروژه بلاکچین یک پرچم سبز است یا یک پرچم قرمز برای سهامداران اهمیت بسیار بالایی دارد.
جمع‌آوری اطلاعات در خصوص رهبر و مؤسس یک پروژه می‌تواند دیدگاه خوبی در بررسی آن به ما بدهد. پروژههای ارزهای دیجیتال که پتانسیل ایجاد تغییرات اساسی داشته و تأثیرگذار هستند، یک تیم اجرایی کاملاً مشخص دارند که اجرا، امور مالی و بازاریابی را مدیریت می‌کنند. کسب اطلاعات بیشتر درمورد اینکه چه کسی رهبری یک تیم ارزهای دیجیتال را بر عهده دارد، می‌تواند بینشی درمورد احتمال موفقیت یک پروژه ارائه دهد.
هنگام تحقیق درمورد رهبری یک پروژه ارز دیجیتال، سؤالاتی مطرح می‌شود که در ادامه به آنها می‌پردازیم؛
- آیا سابقه موقعیت‌‌های رهبری موفق در سایر پروژه‌‌ها وجود دارد؟
- آیا رهبران پروژه، افراد معتبر و شناخته‌شده‌ای هستند؟
- آیا سابقه‌ای در صنعت ارزهای دیجیتال دارند؟ عملکرد آنها با توجه به سوابقشان چگونه بوده است؟
- آیا رهبران پروژه، افراد حقیقی هستند یا افرادی با هویت ناشناس؟
برخی از پروژه‌‌ها در همکاری با بنیان‌گذاران ناشناس مانند بیت کوین موفقیت‌آمیز بوده‌اند، البته با همه‌گیر شدن صنعت ارزهای دیجیتال، پروژههای بسیاری ایجاد شدهاند که برخی از آنها با نیت سواستفاده از افراد به وجود آمدهاند. اگر رهبری پروژه نامشخص باشد یا اگر از پرداختن به موضوعات مهم اجتناب کند، احتمالاً ارز دیجیتال مورد بررسی، با هدف کلاهبرداری و یا سواستفاده از افراد فعالیت می‌کند و نیاز است تا احتیاط بیشتری انجام شود.
جامعه تشکیل‌دهنده پروژه را بشناسید
اکثر ارزهای دیجیتال، پروژههای جامعه‌محور هستند که معمولاً برای رشد، به یک جامعه قوی و حمایتگر نیاز دارند. جمع‌آوری اطلاعات درمورد جامعه یک ارز دیجیتال می‌تواند به شما کمک کند تا ارزیابی کنید که آیا یک پروژه موفق خواهد شد یا اینکه فقط جنبه تبلیغات نمادین دارد.
عضویت در کانال تلگرام یا انجمن‌‌های Discord معرفی‌شده برای پروژه، می‌تواند به شما کمک کند تا درمورد آن بیشتر بدانید و همچنین، به سؤالات خود درمورد پروژه پاسخ دهید. اگر یک پایگاه شبکه اجتماعی بزرگ به‌خوبی سازمان‌دهی شده و فعال باشد و به‌طور مکرر پروژه را تبلیغ کند، می‌تواند نشانه این باشد که یک ارز دیجیتال، پتانسیل رشد دارد.
گروه‌‌های اجتماعی پروژه باید درمورد مسائل مربوط به بلاکچین و بهبودهایی که می‌توان انجام داد یا بحث‌های مشابه و مرتبط، تعامل بالایی داشته باشند. علاوه‌بر مکالمات منظمی که ممکن است بین افراد با علائق مشابه رخ دهد، اگر تنها چیزی که در این اجتماع‌‌ها می‌یابید صرفاً تبلیغات باشد، می‌توان احتمال داد که این پروژه اعتبار کمی دارد.
تکنولوژی و فناوری پروژه را درک کنید
رمزارزها مفهوم جدیدی هستند که براساس سیستم‌‌های توزیع‌شده‌ای ساخته شدهاند. هدف اصلی آنها حذف دخالت انسان (و در نتیجه فساد، اشتباهات و سود شخص ثالث) از سیستم‌‌های مالی است. به‌عبارتی، اساس ارزهای دیجیتال، غیرمتمرکز شدن سیستم‌‌ها است.
اگر بتوانید درک نسبی از نحوه عملکرد بلاکچین‌‌ها و استفاده از آنها برای حل مشکلات و چالشهای انواع شبکه‌‌ها را به دست آورید، در تصمیم‌گیری درمورد اینکه آیا ارز دیجیتال ارزش سرمایه‌گذاری روی آن را دارد یا خیر، بینش بهتری خواهید داشت؛ البته نیازی به دانستن نحوه برنامه‌نویسی یا درک عمیق عملکرد انواع بلاکچین‌‌ها نیست، بلکه می‌بایست یاد بگیرید که توکن چیست، بلاکچین چه کاری انجام می‌دهد، دارایی‌‌ها چگونه نگهداری می‌شوند، چه چیزی در یک بلاکچین ذخیره می‌شود و چگونه بلاکچین و کاربران تعامل دارند. داشتن دانش نسبی برای سرمایه‌گذاران بالقوه، ضروری است.
چشم‌انداز (Vision) و نقشه راه (Road Map) یک پروژه را بررسی کنید
رمزارزها باید چشم‌انداز روشنی از اهداف خود داشته باشند، همچنین نقشه راهی که تخمین می‌زند چگونه مراحل محقق می‌شوند. آینده‌نگری پروژه و نقشه راه باید به‌صورت شفاف در وایت پیپر و وب‌سایت آن موجود باشد. چشم‌انداز یک پروژه ارز دیجیتال باید جزئیات کافی را به شما بدهد تا بفهمید چه مشکلاتی را حل می‌کند.
به‌عنوان مثال، اگر یک وب‌سایت عباراتی مانند «ارز دیجیتال، آینده است» داشته باشد، اما چشم‌انداز روشنی برای چگونگی حل مشکل عده‌ای از شرکت‌کنندگان در بلاکچین را توسط ارز دیجیتال تعریف نکند، این یک پرچم قرمز است و پروژه فاقد اعتبار کافی خواهد بود.
نقشه راه (Road Map) برای یک پروژه ارز دیجیتال، جدول زمانی رویدادهایی است که پیشرفت موردانتظار آن را نشان می‌دهد. نقشه راه معمولاً با نمودار خطی نشان داده می‌شود و باید دارای نقاط عطف واضح و مختصر باشد که به‌صورت فصلی تفکیک می‌شوند و پروژه را به سمت مجموعه‌ای از اهداف از پیش تعریف شده حرکت می‌دهند.
نقشه راه ممکن است در وایت پیپر موجود باشد، اگرچه بیشتر جدول زمانی پروژههای ارز دیجیتال همواره در حال تغییر هستند و در وب‌سایت رسمی آن فهرست می‌شوند، با این وجود، اگر نقشه راه تعریف‌شده‌ای وجود نداشته باشد، یا اگر نقاط عطف بیش‌ازحد کلی و ساده باشد (یا براساس پول جمع‌آوری شده قدمی برداشته شود که دستاوردی حساب نشود)، این پروژه یک پرچم قرمز است و احتمالاً فاقد اعتبار است.
درباره توکنومیک (Tokenomics) پروژه تحقیق کنید
اصطلاح “tokenomics” به توزیع، گردش و عرضه کل یک ارز دیجیتال اشاره دارد. توکنومیک بسیار مهم است، زیرا در طول زمان بر قیمت کلی یک ارز دیجیتال تأثیر می‌گذارد. مانند سهام یک شرکت سهامی عام، قیمت یک ارز دیجیتال، منعکس‌کننده عرضه و تقاضا است. هرچه تعداد سهام بیشتر باشد یعنی عرضه زیاد است و برای افزایش قیمت باید تقاضا افزایش پیدا کند.
قبل از سرمایه گذاری در هر ارز دیجیتال باید سه مورد در رابطه با توکنومیک بررسی شود:
- عرضه در گردش: ارز دیجیتال موجود در چرخه حال حاضر بازار.
عرضه کل: مقدار کل رمزارزهای صادر شده، از جمله آن‌هایی که از گردش خارج شدهاند.
حداکثر عرضه: حداکثر مقدار توکن‌‌هایی که صادر می‌شوند یا قرار است صادر شوند.
اطلاعات فوق را می‌توانید از طریق سایت coinmarketcap با وارد شدن به صفحه ارز موردنظر بررسی کنید. این آمار می‌توانند بر قیمت یک ارز دیجیتال تأثیر بگذارند، زیرا قیمت براساس عرضه و تقاضا ایجاد می‌شوند؛ بنابراین، درک توکنومیک برای سرمایه‌گذاران ارز دیجیتال ضروری است.
برخی از پروژههای ارزهای دیجیتال از روش‌های توزیع توکن ناهموار برای تأثیرگذاری بر قیمت‌ها استفاده می‌کنند. آگاهی از زمان‌بندی آزادسازی رمزارزها می‌تواند به شما کمک کند تا درک کنید که توکنها چگونه توزیع می‌شوند و به چه اشخاصی تعلق می‌یابند؛ آيا ایردراپ دارد؟ آیا فروش عمومی در راه است؟ چه میزان آزادسازی و در چه تاریخی انجام می‌شود؟ آیا با آزادسازی توکنها فروشندگان، موجب افزایش عرضه خواهند شد؟ و سؤالاتی از این قبیل را باید مطرح کرد.
در رابطه با پروژه‌‌هایی که در آنها بخش بزرگی از توکن ها در زمان انتشار به بنیان‌گذاران تعلق می‌یابد، باید احتیاط بیشتری داشت زیرا ممکن است سرمایه ما با خطر کاهش ارزش مواجه شود.
اطلاعات تکنیکال و فاندامنتال را بررسی کنید
قیمت ارزهای دیجیتال به‌شدت در حال نوسان است، یکی از دلایل این نوسانات شدید این است که سرمایه‌گذاران نمی‌خواهند از جهش بزرگ قیمت بعدی جا بمانند و همچنین نمی‌خواهند ارز دیجیتالی که قیمت آن به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته است را در سبد سرمایه‌گذاری خود داشته باشند. به بیان ساده، سرمایگذاران به‌دنبال رمزارزی هستند که با نزولی شدن بازار بتواند قیمت خود را به نسبت ارزهای دیگر به‌خوبی حفظ کند و یا با صعودی شدن بازار بتواند افزایش قیمت خوبی را تجربه کند و تجربه سرمایه‌گذاری ایمنی داشته باشند.
قیمت ارزهای دیجیتال نیز به‌دلیل انتظارات سرمایه‌گذاران به اخبار و رویدادها واکنش نشان می‌دهد. به‌عنوان مثال، بسیاری از سرمایه‌گذاران معتقدند که هالوینگ بیت کوین (نصف شدن استخراج بیت کوین)، رویدادی است که موجب افزایش قیمت بیت کوین می‌شود، زیرا نرخ عرضه کاهش می‌یابد.
بااین‌حال، آنچه واقعاً باعث تغییرات قیمت می‌شود، تقاضا است؛ زیرا سرمایه‌گذاران، رویداد را با جهش قیمت مرتبط می‌دانند، بنابراین شروع به خرید بیشتر می‌کنند و باعث افزایش قیمت می‌شوند. یعنی، در صورتی که تقاضا برای یک رمزارز ایجاد شود، قیمت آن افزایش می‌یابد. پس باید رویدادهایی که می‌توانند موجب افزایش قیمت شوند را بدانیم و بررسی کنیم.
نمودار تکنیکال در ارز دیجیتالی که مورد تحقیق قرار داده‌ایم، باید از روندهای سالم شکل گرفته باشد. به‌صورت تجربی، بسیاری بر این موضوع واقف هستند که نمودارهای سایر ارزهای دیجیتال که در گذشته عملکرد خوبی داشته‌اند، توانسته‌‌‌اند افزایش قیمت خوبی را تجربه کنند، زیرا معامله‌گران و سرمایه‌گذاران معمولاً به بررسی آنها می‌پردازند و مانند سایر سرمایه‌گذاری‌ها با اطلاعات تکنیکال و فاندامنتال به معاملات می‌پردازند.
به‌عبارتی، اگر برای یک رمزارز نمودار قیمتی وجود داشته باشد، باید رفتار قیمتی آن در نمودار به‌گونه‌ای باشد که اعتبار پروژه را مورد بحث قرار ندهد.
کلام آخر
تجزیه و تحلیل ارزهای دیجیتال، شامل بررسی تمام اطلاعات موجود درمورد یک دارایی دیجیتال است. درک و تحقیق جزئیات هر پروژه به شما کمک می‌کند تا ارزش بنیادین یک پروژه را ارزیابی کنید و مشخص کنید که آیا یک پروژه ارزش سرمایه‌گذاری را دارد یا خیر.
در این مقاله سعی کردیم کلیاتی در رابطه با بررسی عملکرد و ارزش یک پروژه و نحوه بررسی آن را ارائه دهیم که البته با توجه به اینکه تعداد بسیار زیادی رمزارز وجود دارد و هرروزه بر تعداد آنها افزوده می‌شود، توصیه می‌شود که آگاهانه هر پروژه را مورد بررسی قرار دهید تا بتوانید سرمایه‌گذاری موفقی داشته باشید.
