مشتقات استیک نقدینگی (LSD)، توکن‌های نشان‌‌‌دهنده‌ی ارزهای استیک‌شده برای تأمین نقدینگی هستند. ال اس دی ها به کاربران امکان دسترسی به نقدینگی حاصل از توکن‌های سهام خود را‌ می‌دهند درحالی‌که بدون ال اس دی ها، سهام‌ در یک قرارداد هوشمند استیکینگ قفل‌ می‌شوند. پس از انتقال اخیر اتریوم به‌‌ مکانیزم اثبات سهام (Proof of Stake) از طریق «ادغام»، عمل استیکینگ ETH برای‌ تأیید شبکه به یک استراتژی سرمایه‌‌گذاری غیرفعال‌‌‌ کم‌خطر و محبوب برای سرمایه‌‌گذاران در سراسر جهان تبدیل شد.

مقادیر عظیمی از ارزش کل قفل‌شده‌ی (TVL) به قراردادها و پروتکل‌های اتریوم گره خورده است که همگی به دنبال «بازده واقعی» هستند. ‌‌‌بااین‌حال، نقطه‌ضعف قفل‌کردن چنین مقدار قابل‌توجهی از ETH، عدم‌‌‌ کارآیی سرمایه‌ی آن است. برای رفع این نگرانی، توسعه‌دهندگان به‌سرعت راه‌حلی به نام مشتقات استیک نقدینگی (LSD) را معرفی کردند.

مشتقات استیک نقدینگی (LSD) چیست و چگونه کار می‌کند؟

ال اس دی عمدتاً در هنگام استفاده از اتریوم (ETH) کاربرد دارد. فرایند استیکینگ ETH شامل سپرده‌‌گذاری توکن‌های ETH به‌منظور واجد شرایط بودن برای اجرای یک گره اعتبار‌سنجی است. اعتبار‌‌‌سنجی‌ها معمولاً با درصد بازده سالانه 4 درصد، پاداش استیکینگ را دریافت‌ می‌کنند. ازآنجایی‌که برای یک گره اعتبار‌سنجی، به سپرده‌‌گذاری بالای 32 اتریوم نیاز است، برای اکثر افراد تبدیل‌شدن به یک گره‌ی‌ تأیید‌‌کننده‌ی انفرادی، دور از دسترس است؛ لذا بسیاری از افراد برای کسب سود با سپرده‌‌گذاری توکن‌های اتریوم خود، از استخرهای استیکینگ استفاده می‌کنند.

استخرهای استیکینگ به کاربران این امکان را می‌دهند که با واگذاری هر مقداری از توکن‌های ETH به ارائه‌دهندگان خدمات استیکینگ، پاداش کسب کنند. LSD نوع خاصی از ابزار مالی است که کاربران را قادر می‌سازد تا بدون نیاز به قفل‌کردن دارایی‌های رمزنگاری‌شده‌ی خود، جوایزی کسب کنند. در عوض، نقدینگی غیرفعال به توکن جدیدی به نام stETH (مخفف StakedETH) تبدیل می‌شود. این رویکرد نوآورانه به کاربران اجازه می‌دهد تا با حفظ دسترسی به وجوه خود و توانایی معامله‌ی موقعیت خود در بازارهای نقدی ارائه‌شده توسط این مشتقات، در استیکینگ شرکت کنند. چیزی که راه‌حل‌های ادغام مانند Lido و Rocketpool را محبوب می‌کند، این است که کاربران توکن‌های LSD را به نسبت یک‌به‌یک در ازای ETH‌های واگذارشده‌ی خود دریافت می‌کنند.

مزایای LSDها

نقدینگی: فرایند استیکینگ رمزارزها بدون LSD‌ها فقط شامل پاداش بوده و استفاده از سرمایه‌ی قفل‌شده امکان‌پذیر نخواهد بود. داده‌های سایت DefiLlama در ابتدای سال ۲۰۲۴ نشان داد که ارزش کل ETH سهام در پروتکل‌های Lido و Rocket Pool بیش از 20 میلیارد دلار بود. ‌LSDهایی که در Lido و Rocket Pool ضرب می‌شوند، به میلیاردها دلار اجازه می‌دهند تا به اقتصاد ارزهای دیجیتال سرازیر شوند و در طول فرایند استیکینگ ارزش ایجاد کنند؛ که در غیر این صورت، در قراردادهای هوشمند استیکینگ قفل می‌شوند.

سهولت استیکینگ LSDها: این روش، با اجازه دادن به کاربران برای به اشتراک گذاشتن هر مقدار ارز دیجیتالی که‌ می‌خواهند استیک کنند، فرایند استیکینگ را قابل‌دسترسی‌ می‌کند. بیشتر پلتفرم‌های استیک نقدینگی، حداقل مقدار استیک را اعمال نمی‌کنند و با هر مقداری‌ می‌توان اقدام به استیک‌کردن نمود.

موارد استفاده در امور مالی غیرمتمرکز ‌(DeFi): ال‌اس‌دی‌ها را‌ می‌توان مانند هر ارز دیجیتال دیگر استفاده کرد. ‌LSDها ارزش بازاری مشابهی با ارزهای دیجیتال دارند که به کاربران امکان می‌دهد از LSD برای مبادله‌ی رمزارز، وام‌دهی، وثیقه و موارد دیگر استفاده کنند.

در دسترس بودن‌‌ صرافی‌های متمرکز (CEX): محبوبیت LSD باعث شده است که توکن‌هایی مانند stETH در صرافی‌های متمرکز (CEX) فهرست شوند. لیست CEX به کاربران اجازه‌ می‌دهد تا به‌راحتی‌‌ توکن‌های LSD را بخرند و بفروشند.

معایب LSDها

Depegging: در گذشته، مواردی را دیده‌ایم که قیمت LSD در بازار، کمتر از ارزش بازار ارزهای دیجیتال سهام‌دار اصلی آن‌ها بوده است. هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمت LSD‌ها همیشه به دارایی‌های سهام آن‌ها وابسته باشد.

تأخیر در برداشت: کاربران در هنگام بازخرید توکن‌هایLSD خود در پلتفرم‌هایی مانند Lido و Rocket Pool با زمان انتظار 1 تا 4 روز مواجه‌ می‌شوند.

هزینه‌ها: تبدیل LSD، هزینه‌های کارمزد را به همراه دارد. علاوه‌بر این، پلتفرم‌های استیکینگ نقدینگی، هزینه‌های پروتکل 5 تا 2 درصد از پاداش‌های استیک را دریافت می‌کنند.

ریسک‌های قرارداد هوشمند: پلتفرم‌های استیکینگ نقدینگی برای دریافت رمزارز و دادن دارایی‌های LSD در ازای آن، از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند. هکرها می‌توانند از اشکالات و آسیب‌پذیری‌های قراردادهای هوشمند برای سرقت ارزهای رمزپایه‌شده از پلتفرم‌های استیکینگ نقدینگی استفاده کنند.

متمرکزسازی اتریوم: اعتبار‌‌‌سنجی‌ها، اعضای مهم هر بلاکچین اثبات سهام (PoS) هستند. محبوبیت پروتکل‌های LSD مانند Lido و Rocket Pool ، خطر تمرکز را ایجاد کرده است؛ زیرا بیشتر ETH استیک‌شده اکنون توسط ارائه‌دهندگان خدمات استیکینگ بزرگ‌تر کنترل‌ می‌شود.

خطرات شبکه: هرگونه مشکل در شبکه‌ی بلاکچین اصلی، مانند تراکم تراکنش‌ها و افزایش هزینه‌ی کارمزد،‌ می‌تواند بر عملکرد پروتکل‌های LSD تأثیر بگذارد.

برترین پروتکل‌های LSD

Lido Finance: لیدوفایننس با بیش از 79% از مجموع ارزش قفل‌شده‌ (TVL)، بزرگ‌ترین سهم بازار را در بازار LSD اتریوم در اختیار دارد. این پلتفرم غیرمتمرکز وام‌دهی و استقراضی است که بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده. لیدو با استفاده از موقعیت‌های بدهی وثیقه‌شده (CDP)، به کاربران اجازه می‌دهد وجوهی را قرض کنند و درعین‌حال سود وثیقه‌ی سپرده‌شده‌ی خود را دریافت کنند. این پلتفرم از توکن $LDO برای اهداف وام، استقراض و سهام استفاده‌ می‌کند. هدف لیدو، ارائه یک جایگزین غیرمتمرکز و کارآمد برای روش‌های سنتی وام‌دهی و استقراض است. توکن Lido در صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) و صرافی‌های متمرکز (CEX) مانند Sushiswap ،1inch ،Uniswap و Hotbit در دسترس است.

Rocket Pool: راکت پول، دومین پروتکل بزرگ استیکینگ نقدینگی است و هدف آن افزایش دسترسی به سهام ETH برای سرمایه‌‌گذاران کوچک است. این پروتکل ‌به‌عنوان یک استخر سهام غیرمتمرکز عمل می‌کند و به کاربران امکان می‌دهد تا با حداقل ۰.۰۱ اتریوم در استیکینگ شرکت کنند و توکن‌های rETH را بلافاصله دریافت کنند.

Stakewise: استیک وایز یک پروتکل استیکینگ است که به‌دنبال بهبود تمرکززدایی شبکه‌ی اتریوم می‌باشد. این پروتکل، سپرده‌ها و پاداش‌ها را با سپرده‌هایی که با sETH2 نشان داده می‌شوند و پاداش‌هایی که ‌به‌عنوان توکن‌های rETH2 ارائه می‌شوند، توکن می‌کند. Stakewise یک کارمزد ثابت10% برای هر سهام اعمال‌ می‌کند و کاربران‌ می‌توانند سپرده‌ها و پاداش‌های خود را در صرافی‌هایی مانند Sushiswap ،Curve و Uniswap برداشت کنند.

Fraxfinance: یک توکن ابزاری در اکوسیستم Fraxfinance است که به دارندگان، حقوق حاکمیت و سایر ابزارها اعطا‌ می‌کند. Fraxfinance طیف وسیعی از محصولات DeFi را با استفاده از استیبل‌کوین‌ها مانند $FRAX و $FPI ارائه‌ می‌دهد. این پروتکل از دو نوع ETH پشتیبانی‌ می‌کند: frETH وsfrxETH . دارندگان توکن می‌توانند توکن‌های FXS خود را برای ایجاد veFXS قفل کنند که مزایای ویژه، حقوق حاکمیتی و سود AMO (بازارساز خودکار) را فراهم می‌کند. برخلاف بسیاری از پروتکل‌های استیک نقدینگی، Fraxfinance تقریباً 8 درصد از بازده سهام ETH را با دارندگان veFXS تقسیم می‌کند.

اهمیت LSD در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)

مشتقات استیکینگ نقدینگی (LSD): مزایای متعددی را برای اکوسیستم DeFi ارائه می‌کنند که به رشد آن در جنبه‌های مختلف مانند ارزش کل قفل‌شده (TVL)، پایه‌ی کاربر، حجم معاملات و برنامه‌ها کمک می‌کند. با بررسی دقیق‌تر، می‌توانیم مناطق خاصی را شناسایی کنیم که مزایای LSD بیشترین تأثیر را در آن نواحی دارد:

نقدینگی افزایش‌یافته: با فعال کردن تجارت توکن‌های استیک نقدینگی در صرافی‌های غیرمتمرکز، LSD‌ها باعث افزایش نقدینگی در بازارهای DeFi‌ می‌شوند. این فرایند، قابلیت دسترسی، خرید و فروش این توکن‌ها را برای کاربران آسان‌تر‌ می‌کند.

دسترسی بهتر به استیکینگ LSD‌ها: با اجازه دادن به کاربران برای مشارکت بدون نیاز به قفل کردن وجوه خود، دسترسی به استیکینگ را گسترش‌ می‌دهند. این افزایش دسترسی، استیک‌کردن را در اختیار طیف متنوع‌تری از کاربران قرار‌ می‌دهد.

امنیت بالا: نقدینگی بالا به امنیت قوی‌تر در بازارهای DeFi کمک‌ می‌کند. کاربران‌ می‌توانند وجوه خود را بدون نگرانی بابت از دست دادن دسترسی، به اشتراک بگذارند؛ در نتیجه، بازارهای DeFi را برای افرادی که امنیت را در اولویت قرار‌ می‌دهند جذاب‌تر‌ می‌کنند.

بازده واقعی LSDها: بازدهی پایدار و ثابتی را تولید می‌کنند که ‌به‌عنوان «بازده واقعی» شناخته می‌شود و از فرایند اعتبارسنجی شبکه سرچشمه می‌گیرد. این امر علاقه به LSD‌ها را به یک مورد ایدئال برای ترکیب‌بندی DeFi تبدیل‌ می‌کند.

نتیجه‌گیری

مزایای مشتقات استیکینگ نقدینگی (LSD) به سهام‌داران اجازه می‌دهد نقدینگی را برای توکن‌های استیک‌شده‌ی خود حفظ کنند و در‌عین‌حال، پاداش‌های استیک‌کردن را نیز دریافت کنند. با استفاده از LSD، سهامداران دیگر نیازی به نگرانی درمورد نوسانات قیمت توکن‌های قفل‌شده‌ی خود ندارند؛ زیرا دارایی‌های توکن‌شده یا توکن‌های مشتق شده را دریافت‌ می‌کنند که‌ می‌توانند برای تجارت، استقراض، وام دادن و سایر فعالیت‌های رمزنگاری در اکوسیستم DeFi مورد استفاده قرار گیرند. علاوه‌بر این، معرفی ‌LSD‌ها فرصت‌های بازدهی را برای سهامداران افزایش‌ می‌دهد و به قدرت و رشد کلی شبکه‌ی ارزهای دیجیتال کمک‌ می‌کند.


منبع: