استفاده از فناوری در جهت رفع نیازهای انسان، اهمیت بالایی دارد. با توجه به استفاده روزافزون از فناوری، چالشهای جدیدی در روند دموکراسی به وجود آمده است، زیرا امروزه برگزاری یک انتخابات سالم برای آینده هر کشور بسیار مهم است. در دموکراسی مدرن، انتخابات در تعیین اینکه چه کسی بر یک ملت یا یک سازمان حکومت میکند اهمیت زیادی دارد یا میتوان گفت رویدادی است که سرنوشت هر ملتی را رقم میزند.
در بسیاری از جوامع، بخش بزرگی از مردم در سراسر جهان به سیستم انتخاباتی خود اعتماد ندارند که نگرانی اصلی دموکراسی است؛ حتی بزرگترین دموکراسیهای جهان مانند هند و ایالات متحده، هنوز از سیستم انتخاباتی معیوب رنج میبرند. تقلب در رأی گیری، هک EVM (ماشین رأی گیری الکترونیکی)، دستکاری در انتخابات و تسخیر اتاقهای شمارش آرا، از چالشهای مهم در سیستم رأی گیری فعلی هستند. بلاکچین بهعنوان فناوری نوظهور، غیرمتمرکز و توزیعشده، نویدبخش افزایش جنبههای مختلف و سازنده در بسیاری از صنایع است.
رأی گیری الکترونیکی با استفاده از فناوری بلاکچین میتواند راهحلی برای رفع نگرانیهای موجود در سیستم رأی گیری الکترونیکی باشد. مفهوم بلاکچین، آغازگر عصر جدیدی در اینترنت و خدمات آنلاین است. بیشتر مردم در رابطه با بلاکچین فقط روی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال تمرکز میکنند، درحالیکه عملیاتهای گوناگونی از جمله اداری و فینتک وجود دارد که اکنون بهدلیل تغییرناپذیری بلاکچین، میتوانند با خیال راحت بهعنوان خدمات آنلاین به اینترنت در بستر بلاکچین منتقل شوند.
چیزی که بلاکچین را به ابزاری قدرتمند تبدیل میکند، قراردادهای هوشمند و بسیاری از ویژگیهای آن است که بر سیستمهای سنتی غلبه میکند. قراردادهای هوشمند، کدهای برنامهنویسیشدهای هستند که باید در زنجیره بلاک ادغام شوند و طبق برنامه در هر مرحله از بهروزرسانیهای بلاکچین اجرا شوند. رأی گیری دیجیتال (E-voting) یکی دیگر از موضوعات پرطرفدار و در عین حال حیاتی مرتبط با خدمات آنلاین است.
بلاکچین با قراردادهای هوشمند بهعنوان کاندیدای مناسبی برای استفاده در توسعه سیستمهای رأی گیری الکترونیکی ایمنتر، ارزانتر، شفافتر و با کاربری آسان ظاهر میشود. بهدلیل ثبات، استفاده گسترده و ارائه هوشمندی منطق قراردادها، اتریوم و شبکه آن یکی از مناسبترین انتخابها است. یک سیستم رأی گیری الکترونیکی باید ایمن باشد، زیرا نباید اجازه رأی تکراری را بدهد و کاملاً شفاف باشد و در عین حال از حریم خصوصی شرکتکنندگان نیز محافظت کند.
رأی گیری آنلاین چیست؟
«سیستم رأی گیری آنلاین» که به «رأی گیری اینترنتی» نیز معروف است، یک پلتفرم نرمافزاری است که به گروهها اجازه میدهد تا رأیدهی در انتخابات را به صورت ایمن انجام دهند. رأیدهندگان در طول انتخابات، رأی خود را با کمک کامپیوتر ثبت میکنند و سیستمهای پیشرفته رأی گیری آنلاین، امنیت در پروسه رأی گیری را فراهم کرده و از دستکاری شدن دادههای ثبت شده جلوگیری میکنند. بسیاری از مراحل رأی گیری از جمله شمارش و جدولبندی آرا بهطور معمول با رایانه انجام میشود، حتی در سیستمهای رأی گیری که کاملاً الکترونیکی نیستند.
رأی گیری الکترونیکی، سیستمی است که انتخاب رأی در آن، با کمک کامپیوتر انجام شود. به دلیل نگرانیهای امنیتی، اکثر رأی گیریهای الکترونیکی در مقیاس بزرگ، درحالحاضر در حوزههای مشخص شده با استفاده از ماشینهای خاص برگزار میشوند. به این مکانیسم، رأی گیری الکترونیکی گفته میشود. دو نوع عمده از تجهیزات رأی گیری الکترونیکی عبارتاند از دستگاههای ثبت مستقیم الکترونیکی (DRE) و دستگاههای اسکن نوری.
یک دستگاه DRE معمولی، از یک صفحه لمسی متصل به کامپیوتر تشکیل شده است. برگههای رأی بر روی صفحه نمایش لمسی به رأیدهندگان ارائه میشود. افراد در این صفحه انتخابهای خود را انجام میدهند و رأی خود را به ثبت میرسانند. صفحه نمایش لمسی میتواند از طرق مختلف به رأیدهنده کمک کند، از جمله نمایش فونتهای بزرگ و کیفیت بالا برای افرادی که دید محدودی دارند.
عملکرد دستگاه DRE یک فرآیند امن است که بهطور مستقیم آرا را ثبت میکند و دادهها را در حافظه خود ذخیره مینماید. بنابراین، از یک دستگاه واحد برای ثبت و ضبط آرا استفاده میشود. اطمینان از ایمن بودن فرایند رأی گیری الکترونیکی، به آزمایش سختافزار و نرمافزار دستگاه قبل از انتخابات و اطمینان از اینکه نرمافزاری که در طول انتخابات اجرا میشود دقیقاً مشابه نرمافزاری است که قبل از انتخابات آزمایش شده است، متکی میباشد. این پروسه مورد بحث و انتقاد بسیاری قرار گرفته است.
در سیستمهای اسکن نوری، رأیدهندگان آرا خود را روی صفحه کامپیوتر ثبت میکنند. هنگامی که یک برگه رأی تکمیل شد، کامپیوتر یک برگه رأی اسکن نوری را چاپ میکند. رأیدهنده برگه رأی را تأیید میکند و سپس آن را در دستگاه دیگری قرار میدهد که رأی را اسکن مینماید. هردو دستگاه DRE و اسکن نوری، سیستمهای رأی گیری الکترونیکی هستند.
فناوری بلاکچین در سیستم رأی گیری
فناوری بلاکچین بهطور گسترده در سراسر جهان در بخشهای مختلف اقتصادی از جمله ارزهای دیجیتال، رسانهها و سرگرمیها استفاده شده و در سیستم رأیدهی نیز قابل استفاده است. بلاکچین یک دفترکل دیجیتال و توزیعشده میباشد و تفاوت یک پایگاه داده مشترک در بلاکچین با یک پایگاه داده معمولی، در نحوه ذخیره اطلاعات است.
بلاکچین دادهها را در بلوکها ذخیره میکند و سپس از طریق رمزنگاری به یکدیگر مرتبط میشوند. بهمحض اینکه مجموعهدادههای جدید وارد میشوند، در بلوکهای جدید ثبت میگردند. هنگامی که هر بلوک با داده پر میشود، به بلوک قبلی زنجیره افزوده میگردد و در نتیجه، دادهها به ترتیب زمانی به هم متصل میشوند. در حین اتصال بلاکچین به سیستم رأی گیری، میتوانیم بهراحتی ارزیابی کنیم که این سیستم پس از پیادهسازی چقدر کارآمد خواهد بود.
رای گیری در بلاکچین به نظارت بر افزایش یا کاهش تعداد آرا در هر ثانیه کمک میکند و احتمال هک، تغییر یا دستکاری اطلاعات حساس را به حداقل میرساند.رأیدهندگان خارج از کشور نیز میتوانند بهراحتی از طریق تلفنهای همراه و از طریق شبکههای بلاکچین به انتخابات دسترسی داشته باشند. سیستم مبتنی بر بلاکچین، به ایجاد یک محیط امن و قابلاعتماد و غلبه بر هر وضعیت نامطمئن برای شهروندان کمک میکند.
بلاکچین میتواند نقش مهمی در ایمنسازی ثبت رأیدهندگان داشته باشد. شهروندان و مقامات دولتی مجاز میتوانند سوابق رأیدهندگان را با امنیت بیشتری بهروزرسانی کنند، زیرا یک بلاکچین بهدلیل شفافیت بالا، یک مسیر حسابرسی از تغییرات لحظهای فراهم میکند؛ از جمله اطلاعات مربوط به اینکه چه حسابی در چه زمانی این تغییر را ایجاد کرده است. ناظران مستقل میتوانند ویرایشهای سوابق رأیدهندگان را در یک بلاکچین بهطور همزمان ردیابی و مورد بررسی قرار دهند و بهدنبال پاکسازی یا فعالیتهای مشکوک باشند.
با فناوری بلاکچین، شمارش صحیح آرا و شفافیت صدردصدی در طول یک انتخابات فراهم میشود.
در گذشته رأیدهندگان همیشه با مشکل اعتماد درمورد آرا خود مواجه بودند. آنها فکر میکردند پس از اینکه رأی خود را شخصاً یا از طریق پست به صندوق انداختند، رأی آنها تغییر، دور انداخته یا جایگزین شده است.
فناوریهای رأی گیری الکترونیکی که توسط ویژگیهای امنیتی بلاکچین پشتیبانی میشوند، میتوانند برای کاهش خطر دستکاری آرا پس از ارسال و قبل از جدولبندی استفاده شوند. در چنین سیستمی، رأیدهندگان با استفاده از ماشینهای رأی گیری الکترونیکی در شعبههای رأی گیری رأی میدهند. در نهیت، دادهها بر روی یک بلاکچین به ثبت رسیده و یک رسید کاغذی برای اهداف حسابرسی در اختیار رأیدهندگان قرار میگیرد. با این رسید، رأیدهندگان میتوانند تأیید کنند که رأی آنها مطابق با رأی به صندوق انداخته شده است یا خیر. به این ترتیب، سیستمهای بلاکچین به نمایش نتایج دقیق انتخابات و شمارش آرا بدون هیچگونه احتمال خطای انسانی کمک میکنند.
با کمک کارشناسان فناوری بلاکچین و راهحلهای سفارشی آن، صنعت رأی گیری اکنون میتواند از خدمات توسعه بلاکچین مانند سیستمهای رای گیری امن و شفاف بهرهمند شود.
مزایای فناوری بلاکچین در سیستم های رأی گیری
محبوبیت رأی گیری بلاکچین بهسرعت در حال افزایش است. این سیستم دارای ویژگیها و عملکردهای منحصربهفردی است، از جمله غیرمتمرکز بودن و یک زنجیره ناشناس از تمامی سوابق. بلاکچین پتانسیل بالایی برای تبدیل بسیاری فرآیندهای جهانی سنتی به سیستمهای فناوری همتابههمتای سریع و کارآمد دارد.
دلایل ترجیح افراد برای استفاده از فناوری بلاکچین در سیستم رأی گیری
راحتی: معمولاً در انتخابات صفهای طولانی تشکیل شده و فرایندی خستهکننده برای افراد میباشد؛ فناوری بلاکچین راهحلهایی ارائه کرده است که نهتنها اطلاعات شخصی فرد را ایمن نگه میدارد، بلکه به رأیدهنده امکان میدهد که از طریق دستگاههای آنلاین و یا موبایل رأی دهد و در وقت و انرژی طرفین صرفهجویی شود.
امنیت دادهها و اطلاعات شخصی: از فناوری بلاکچین میتوان برای ثبت و گزارش آرا و جلوگیری از تقلب در انتخابات استفاده کرد. بهخصوص پس از اطلاعات نادرست درمورد انتخابات ریاست جمهوری 2020 ایالات متحده، جهان ممکن است برای رأی گیری بلاکچین در مقیاس بزرگتر آماده باشد. بلاکچین در ابتداییترین شکل خود هم به رأیدهندگان خدمات ارزشمندی ارائه میدهد.
بلاکچین یک دفترکل دیجیتال است؛ این فناوری از گرهها در شبکه خود برای تأیید، پردازش و ثبت تمام تراکنشها در سراسر سیستم استفاده میکند. این دفترکل، قابل تغییر نبوده و در زنجیره بلاکچین توسط تعداد بسیار زیادی از گرهها پشتیبانی میشود.
بدون نیاز به واسطه: فناوری بلاکچین توسط قراردادهای هوشمندی کار میکند که نیاز به “شخص ثالث” یا “واسطه” را برای اجرای تصمیمات یا اطمینان از برآورده شدن وضعیت از بین میبرد. همچنین، منجر به صرفهجویی در هزینه نیروی کار و سایر منابع میشود.
معایب فناوری بلاکچین در سیستم های رأی گیری
هر سیستم مزایا و معایب خاص خود را دارد، همین امر درمورد سیستم رأی گیری بلاکچین نیز صدق میکند. پس از انطباق با این فناوری جدید، شهروندان و مقامات انتخاباتی متوجه شدند با وجود اینکه بلاکچین برخی از مشکلات رأی گیری را حل مینماید، اما نگرانیهای اصلی را برطرف نمیکند بلکه حتی موقعیتهای آسیبپذیرتری را نسبت به رأی گیری از طریق پست یا رأی دادن از طریق دستگاههای متصل به اینترنت ایجاد میکند.
رأی دادن بهوسیله رایانه یا تلفن هوشمند ممکن است راحت و در دسترس به نظر برسد، با این حال، مطالعات بینتیجه بودهاند و نشان میدهند که رأی گیری آنلاین ممکن است در عمل تأثیر کمی بر میزان مشارکت داشته باشد و حتی ممکن است تعداد آرا باطله یا محرومیت از رأی را افزایش دهد.
ورود دادهها به سیستم با استفاده از شناسه بیومتریک در گوشی هوشمند و احراز هویت دومرحلهای میتواند بسیار ایمن باشد. اما استفاده از چنین سیستمی مستلزم آن است که هر رأیدهندهای در کشور تلفن هوشمند داشته باشد و برای ثبتنام و دریافت اپلیکیشن قبل از انتخابات به دفتر رأیدهندگان شهرستان مراجعه کند. استفاده از تلفنهای قدیمی یا غیرایمن یا نداشتن شناسه دوعاملی، به این معنی است که سیستم میتواند هک شود و داشتن امکانات پایه، یکی از الزامات این سیستم است که برای همگان ممکن است فراهم نباشد.
بلاکچین بر روی سیستمهای کامپیوتری متعلق به شرکتکنندگان خصوصی کار میکند. این ساختار یک شبکه کامپیوتری توزیعشده عظیم با میلیونها گره است و هر تراکنش اساساً بهعنوان یک داده رمزنگاری به این سیستم ارائه میشود. رایانهها با یکدیگر رقابت میکنند تا اولین نفراتی باشند که آن را حل میکنند.
در یک سیستم رأی گیری، فرایند کمی متفاوت است زیرا ما نمیتوانیم چیزی با ارزش به شرکتکنندگان ارائه دهیم تا بهعنوان گرهها نقش تأییدکننده را ایفا کنند. بدون تبادل ارزش و وجود نداشتن پاداش، هیچ فردی نقش گره و تأییدکننده را ایفا نخواهد کرد و دولت هم نمیتواند این کار را انجام دهد، زیرا بودجههای ملی نمیتواند صرف خرید و راهاندازی میلیونها رایانه فقط برای انتخابات شود. راهاندازی انتخابات بر بستر بلاکچینهای موجود مانند اتریوم میتواند گرههای تأییدکننده را فراهم کند که البته نیازمند مقبولیت عام و قانونگذاریها و سایر الزامات است.
جمعبندی
در ارتباط با قراردادهای هوشمند، بلاکچین بستری مناسب برای توسعه سیستمهای رأی گیری الکترونیکی ایمن، ارزان، شفاف و کاربرپسند را فراهم میکند. اتریوم و شبکه آن بهدلیل سازگاری و استفاده گسترده و ارائه منطق قراردادهای هوشمند، یکی از مناسبترین پلتفرمها برای رأی گیری الکترونیکی از طریق بلاکچین هستند. گرچه سیستم رأی گیری مبتنی بر بلاکچین درحالحاضر چالشهای اساسی دارد، با این وجود یکی از بهترین راهحلها برای داشتن انتخاباتی سالم و بهینه میباشد.