آنچه خواهید خواند:
سرویس نام اتریوم (ENS) که مخفف Ethereum Name Service میباشد، یک بلاکچین مانند سیستم نام دامنه (DNS) است. سرویس DNS آیپیهای موجود را به نام سایتها تبدیل میکند و در دنیای بلاکچین سرویس ENS آدرسهای پیچیده اتریوم شامل اعداد و حروف تصادفی را به نامهایی که برای به خاطر سپردن آسانتر هستند و خوانایی بیشتری دارند تبدیل مینماید.
این امر اکوسیستم نوظهور Web3 را قابل دسترستر و قابل فروشتر میکند؛ زیرا افراد و نرمافزارهای غیرمتمرکز (dApps) میتوانند بهراحتی آدرسهای رمزنگاریشده را به اشتراک بگذارند. به لطف تسلط اتریوم بر بازار، سرویس نام اتریوم موجب شده رقابتی برای دریافت بهترین آدرسهای رجیستری در سرویس ENS شکل گیرد، مانند چیزی که در دهه 1990 درمورد دامنههایcom. اتفاق افتاد.
پیدایش و پیشینه ENS
نیک جانسون، مهندس نرمافزار سابق گوگل که اهل نیوزلند است، مفهوم ENS را در آوریل 2016 تحت پوشش بنیاد اتریوم معرفی کرد. در می2017، سرویس نام اتریوم (ENS) بهعنوان یک دامنه سطح بالا (TLD) راهاندازی شد. سال بعد، ENS از بنیاد اتریوم بهعنوان یک نهاد جداگانه خارج شد. TLD (Top-level-Domain) که به فارسی، دامنه سطح بالا نامیده میشود، همان پسوند وبسایتهای مختلف مانندcom . یا net. است.
ENS ابتدا با پسوند eth. بومی بهعنوانTLD شروع شد و بعداً پسوندهای (xyz.)، (kre.) ، (luxe.)، (app.) ،(io.) و بسیاری دیگر را ادغام کرد. از سال 2017، بیش از 2.3 میلیون نام ENS برای بیش از 550000 آدرس شرکتکننده منحصربهفرد ایجاد شده است. از آگوست 2021 تا اوج ثبت نام سرویس نام اتریوم (ENS) در ماه می2022، درآمد ماهانه ENS افزایش چشمگیری داشت و رشد 264 درصدی را تجربه کرد.
سرویس نام اتریوم برای نامها در دامنههای مختلف هزینههایی دریافت میکند و با رشد WEB3 نیاز به آدرسها افزایش یافته و در نتیجه درآمد این سرویس نیز افزایش خواهد یافت. از سال ۲۰۲۲، سرویس نام اتریوم برای نامهایی که بیش از پنج کاراکتر دارند، سالانه 5 دلار هزینه دارد و نامهای کوتاهتر گرانتر هستند! نامهای با چهار کاراکتر 160 دلار در سال و نامهایی با سه کاراکتر 640 دلار در سال جهت تمدید نام ENS باید هزینه پرداخت کنند.
ازآنجاکه هزینههای تمدید توسط ثبتکننده قرارداد هوشمند انجام میشود، قابل بازیابی نیستند. البته، هنگام ثبتنام باید هزینه کارمزد ETH را نیز بپردازید، زیرا یک سرویس غیرمتمرکز است که بر روی بلاکچین اتریوم اجرا میشود. اگرچه سرویس نام اتریوم (ENS) از بنیاد اتریوم جدا شده است، اما همچنان توسط Ethereum Classic Labs ،Binance_X ،Chainlink و Protocol Labs پشتیبانی میشود. نیک جانسون در کنار برانتلی میلگان و کوین گاسپار، ریاست بنیاد ENS را بر عهده دارد. جانسون همچنین رهبری تیم توسعه هسته ENS را به همراه مشارکتکنندگان برجستهای مانند سرگژ نظروف از Chainlink،Dan Finlay از MetaMask و Jason Carver از بنیاد اتریوم بر عهده دارد.
سرویس نام اتریوم (ENS) چگونه کار میکند؟
سرویس نام اتریوم که روی اتریوم اجرا میشود، یک سیستم برچسبگذاری نام غیرمتمرکز است که شناسههای قابل خواندن توسط ماشین (آدرسها، ابردادهها، هش محتوا) را به نامهای قابل خواندن برای انسان تبدیل میکند. بیایید مثالی از ویتالیک بوترین، یکی از بنیانگذاران اتریوم بزنیم؛ آدرس Vitalik Buterin در Etherscan.io بهصورت 0xd8dA6BF26964aF9D7eEd9e03E53415D37aA96045 است. ENS آن رشتهکاراکترها را به vitalik.eth تبدیل میکند که در سال 2034 منقضی میشود.
با نگاهی دقیقتر، میبینیم که vitalik.eth از دو بخش تشکیل شده است: یک ثبتکننده و یک کنترلکننده. در هر دو مورد، ما یک آدرس را دریافت میکنیم زیرا Vitalik مالکیت خود را منتقل نکرده است. کنترلکننده حق ویرایش سوابق دامنه را دارد. در صورت تمایل، ویتالیک بهعنوان مالک ثبتکننده میتواند مالکیت خود را به یک کنترلکننده که مسئول ایجاد زیردامنهها و سایر عملیات روزمره است، منتقل کند. ENS، مالکیت نام دامنه را از طریق دو قرارداد هوشمند مدیریت میکند اولین مورد، رجیستری ENS است؛ پایگاه دادهای که نام دامنه و زیردامنه را ثبت و نگهداری میکند.
دومین مورد، قرارداد هوشمند ENS Resolver است. این قرارداد مسئول قالببندی آدرسهای پیچیده (قابل خواندن توسط ماشین) به متن قابل خواندن توسط انسان است، درست مانند نحوه تبدیل DNS که آدرسهای IP را به متن URL تبدیل میکند. بهعبارت دیگر، درحالیکه DNS سایتهای معمول یا Web2 را قابل هضم میکند، سرویس نام اتریوم (ENS) سایتهای بلاکچینی یا Web3 را برای ما سادهسازی میکند. بهعنوان یک دارنده سوابق یا همان رجیستریرکورد، رجیستری سرویس نام اتریوم مالک و Resolver دامنه را ذخیره میکند.
مالک میتواند قرارداد هوشمند دیگری باشد یا کاربر با حساب خارج از قرارداد. ثبتکننده یک قرارداد هوشمند است که مالکیت دامنه را در اختیار دارد و قادر به صدور زیردامنه است. بنابراین، صاحبان دامنه میتوانند مالکیت زیردامنه را تغییر دهند، مالکیت دامنه را به آدرس دیگری منتقل کنند یا زمان ذخیره دامنه (TTL) را برای دامنه تنظیم کنند.
در عمل، زمانی که vitalik.eth در مرورگر وارد میشود، یک پرسوجو برای مالکیت دامنه به قرارداد هوشمند رجیستری ارسال میشود. سپس، رجیستری از حلکننده (resolver) که مسئول تبدیل و تحویل دادن آدرس تبدیل شده است، یک خروجی گرفته و در اختیار کاربر قرار میدهد.
چگونه یک دامنه سرویس نام اتریوم (ENS) ثبت کنیم؟
ثبت دامنه سرویس نام اتریوم بسیار ساده است و تنها کاری که باید انجام دهید این است که یک کیف پول (hot wallet) مانند MetaMask داشته باشید. در مرورگر کیف پول وارد وبسایت رسمی ثبت دامنه ENS (سایت ens.domains) شوید و نام دامنهای که میخواهید ثبت کنید را تایپ کنید. در این مرحله، در دسترس بودن دامنه شما بررسی میشود. مطابق تصویر میتوانید ابتدا در دسترس بودن نام مورد نظر خود را بررسی کنید.
هنگامی که نام موردنظر خود را انتخاب کرده و از قابل استفاده بودن نام انتخابی اطمینان حاصل کردید، تنها کاری که نیاز است انجام دهید، این است که دستورالعملهای سایت را دنبال کنید.
سرویس نام اتریوم (ENS) توکن حاکمیت شبکه
توکن ENS، توکن حاکمیت پروتکل است که بیشترین مقدار موجود آن 100 میلیون سرویس نام اتریوم (ENS) است که 20 درصد از آن در گردش میباشد. دارندگان این توکن دارای حق رأی در یک سازمان غیرمتمرکز خودمختار با نام DAO هستند که بر آینده و مسیر حرکت پروژه تأثیر میگذارند. یکی از بزرگترین همکاریها بین دارندگان توکن سرویس نام اتریوم (ENS)، ایجاد قانون اساسی این شبکه است که با استفاده از این توکن، حاکمیت محقق میشود.
بهعنوان مثال، برای القای اعتماد به خریداران دامنه سرویس نام اتریوم، قانون اساسی متعهد شده است که توانایی مالکان برای نامگذاری، گسترش، انتقال یا عدم استفاده از نامهای سرویس نام اتریوم (ENS) را نقض نکند. دارندگان توکن میتوانند پیشنهادها یا اصلاحیههای دیگری را به قانون اساسی ارائه کنند، اما چنین قوانینی باید از آستانه 100000 رأی عبور کنند تا حتی بهعنوان نامزد رأیدهی در نظر گرفته شوند.
این سیستم مشابه رأی گیری در بسیاری از کشورها برای همهپرسی است، جایی که ابتدا باید امضاها جمعآوری شوند تا رأیگیری و همهپرسی انجام شود. دارندگان توکن همچنین میتوانند درمورد تخصیص بودجه برای پروژههای Web3، انتصاب مدیران DAO و… رأی دهند. نماینده DAO که همان بنیاد ENS است، بهطور کاملاً قانونی در دنیای خارج از زنجیره بلاکچین در جزایر Cayman ثبت شده است.
بنیاد آن در جزایر cayman واقع شده به وظایف زیر میپردازد:
- مطابقت با الزامات مالیاتی؛ زیرا بدون شخص حقوقی، شرکتکنندگان DAO ممکن است مسئول بخش خاصی از درآمد DAO باشند، حتی اگر به این وجوه دسترسی نداشته باشند.
- برای انعقاد قرارداد با شرکتهای دیگر.
- تعیین حدود و محدودیت برای شرکتکنندگان در DAO در قبال اقدامات DAO و نظارت بر پروسه.
از 100 میلیون ENS، نیمی برای جامعه شبکه محفوظ است؛ درحالیکه یکچهارم به مشارکتکنندگان توسعه ENS اختصاص داده شده است. این توکن در نوامبر 2021 با 85.69 دلار به بالاترین قیمت خود رسید. توکنهای این سرویس در تمام صرافی های متمرکز اصلی مانند Binance،OKX یا Bitget در دسترس هستند و همچنین در استخرهای نقدینگی بزرگترین صرافی های غیرمتمرکز مانند Uniswap،SushiSwap یا 1inch نیز قرار دارند. در تصویر زیر نحوه توزیع شدن و تخصیص این توکن را میتوانید مشاهده کنید.
نتیجهگیری
سرویس نام اتریوم یک فناوری حیاتی در زمینه ارزهای دیجیتال و گامی در جهت حل برخی از مشکلات است که صنعت ارز دیجیتال با آن مواجه است و در بیان ساده، یعنی ارائه رابط کاربری آسان که فعالیت برای عموم را تسهیل میکند.
رشتههای طولانی از اعداد و حروف تصادفی برای استفاده در WEB3 (اینترنت بلاکچین)، اغلب باعث خطای انسانی و بروز اشتباهات میشود و در زمینه رمزارزها، اشتباهات معمولاً با ضرر مالی بالایی همراه هستند. سادهسازی آدرسها و ارائه آنها به روشی خوانا و کاربرپسند برای فعالان این حوزه، گامی در جهت بهبود تجربه کاربری است و کیفیت خدمات را افزایش میدهد. همانطور که DNS تجربه کاربری خوبی به کاربران اینترنت میدهد، ENS استفاده از WEB3 را تسهیل میکند.
سوابق DNS دامنهها و نامها معمولاً در سرورهای متمرکز ذخیره میشوند و آنها را مستعد هک میکند. درحالیکه سرویس نام اتریوم (ENS) توسط بلاکچین اتریوم ایمن شده است و آن را چند برابر و ایمنتر میکند. سرویس نام اتریوم بدون شک یک ابداع بسیار مهم و یک نوآوری تأثیرگذار است که بهسرعت توسط هزاران نفر گسترش یافته و مورد استفاده قرار گرفته است.