دی پگ (Depeg) یا از دست دادن وابستگی قیمت در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟
آنچه خواهید خواند:
اگر در سبد سرمایه‌‌‌‌گذاری خود استیبل کوین دارید و یا از استیبل کوین به‌عنوان سرمایه تجاری برای معاملات خود استفاده می‌کنید، نیاز است به مفهوم دی پگ شدن یا از دست رفتن همبستگی، توجه ویژه‌‌‌‌‌ای داشته باشید. استیبل کوینها به گونه‌ای طراحی شدهاند که نوسان نداشته باشند تا به‌عنوان یک عامل مبادله پایدار عمل کنند.
هنگامی که قیمت یک استیبل کوین ثبات خود را از دست دهد و کاهش یابد، یعنی وابستگی‌اش به ارزش ثابت مشخص شده از بین رفته است و بازار تعیین کرده که ارزش آن استیبل کوین، از دارایی وابسته به آن، کمتر است. یک Depeg ممکن است کوتاه یا دائمی باشد و می‌تواند منجر به خسارات مالی قابل‌توجهی گردد. در این مقاله، به تعریف Depeg شدن در بازار ارزهای دیجیتال و عواملی که می‌تواند منجر به این اتفاق شود، خواهیم پرداخت.
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوینها ارزهای رمزپایه‌‌‌‌‌ای هستند که ارزش آن‌ها به یک دارایی باثبات‌‌‌‌تر (معمولاً یک ارز ثابت مانند دلار یا کالایی مانند طلا) مرتبط است و با هدف ارائه یک ارز دیجیتال با قیمت ثابت، ایجاد شدهاند. اکثر استیبل کوینها با پشتوانه فیات بوده و با دلار آمریکا مرتبط هستند و محبوب‌ترین آن‌ها USDT و USDC می‌باشند. ضرب‌کنندگان و ناشران آن‌ها معمولاً با نسبت 1:1 به ازای توکن های استیبل کوین صادر شده، دلار آمریکا و داراییهای مشابه دلار نقدی را در حساب‌های بانکی نگهداری می‌کنند.
سایر استیبل کوینهای پیشرو، دارای وثیقه در ارزهای دیجیتال هستند؛ مانند DAI که مبتنی بر اتریوم است و از قراردادهای هوشمند برای حفظ ثبات قیمت سکه استفاده می‌کند. این استیبل کوینها در بیشتر موارد وثیقه‌هایی با ارزش بالاتر را به‌عنوان پشتوانه نگهداری می‌کنند تا درصد مشخصی از نوسانات قیمت را پوشش دهند.
دی پگ (Depeg) یا از دست دادن وابستگی قیمت به چه معناست؟
از دست دادن وابستگی قیمت (Depegging) زمانی اتفاق می‌افتد که یک استیبل کوین به‌طور قابل‌توجهی پیوند خود را با دارایی مرتبط از دست بدهد، یا حتی ممکن است ارزش آن استیبل کوین به‌طور کامل از بین برود. درحالی‌که depeg شدن نسبتاً غیرمعمول است، دلایل متعددی می‌تواند منجر به سقوط یک استیبل کوین یا بیشتر شدن قیمت آن از نسبت pegging آن شود. بنابراین، درک احتمالات و علل وقوع چنین رویدادهایی برای سرمایهگذاران در جلوگیری از زیان‌‌های قابل‌توجه، ضروری است.
عواملی که می‌تواند باعث از دست دادن وابستگی قیمت (Depegging) استیبل کوین شود
نیروهای بازار و نوسانات
اگر دارایی پایه تحت تغییرات شدید قیمت قرار گیرد، احتمال زیادی وجود دارد که استیبل کوین ارزش ثابت خود را حفظ نکند. هر جریان یا نیرویی که در بازار بتواند عملکرد قیمت یا احساسات بازار را تغییر دهد، ممکن است باعث ایجاد یک depeg شود.
کمبود نقدینگی
اگر ذخایر استیبل کوین کاهش پیدا کند یا نتواند گردش خود را در بازار حفظ کند، ممکن است depegging رخ دهد. معمولاً استرس موجود در نقدینگی استیبل کوین، ناشی از نوسانات بالای بازار است. این مسئله بیشتر برای استیبل کوینهای دارای پشتوانه از نوع رمزارز است و برای استیبل کوینهای دارای پشتوانه فیات این موضوع کمتر اتفاق می‌افتد.
تغییرات نظارتی
صحبت درمورد مقررات جدید کریپتو یا استیبل کوین اغلب به‌دلیل عدم‌اطمینان، باعث ترس اولیه می‌شود و برعکس، مقررات مطلوب، تقاضای آن‌ها را در بازارهای کریپتو افزایش می‌دهد. علاوه‌بر این، تغییرات یا فشارها در سیاست‌‌های اقتصادی و دخالت بیشتر دولت در این فضا می‌تواند نتیجه مشابهی ایجاد کند.
FUD (ترس، عدم‌اطمینان و ابهام)
شایعات مربوط به کمبود وثیقه می‌تواند منجر به کاهش قیمت سریع در استیبل کوین ها شود، زیرا درصورتی‌که ناشر استیبل کوین با دلایل و مستندات کافی، شایعات را نفی نکند، بازار اعتماد خود را به آن استیبل کوین از دست می‌دهد.
اثرات Depeg شدن بر بازار ارزهای دیجیتال
زمانی که یک استیبل کوین معتبر وابستگی خود را به دارایی مرتبط از دست بدهد، می‌تواند تأثیرات بسزایی در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشد که در ادامه برخی از این موارد ذکر خواهد شد.
نوسانات: دی پگ شدن به معنای بی‌ثباتی یک ارز است که به‌طور بالقوه باعث تغییر احساسات بازار نسبت به یک استیبل کوین یا رمزارزهای مرتبط با آن می‌شود و حتی کل بازار را می‌تواند تحت‌الشعاع قرار دهد. فروش وحشتناک یا خرید تکانشی می‌تواند نوسانات را افزایش دهد که در نتیجه می‌تواند منجر به زیان قابل‌توجهی برای سرمایهگذاران شود.
پذیرش کمتر: دی پگ شدن استیبل کوین باعث ترس، عدم‌اطمینان و شک (FUD) می‌شود که به‌طور بالقوه منجر به افزایش شک و پذیرش کمتر صنعت رمزارز می‌شود.
مقررات سختگیرانه: ناظران مالی ممکن است از این فرصت برای تبیین قوانین سختگیرانه‌‌‌‌تر برای بازارهای استیبل کوین و کریپتو استفاده کنند.
پیشرفت‌ها: پروژه‌ها می‌توانند از دی پگ شدن در بازار درس بگیرند و با تحقیق و توسعه، نوآوری‌هایی در شبکه‌های خود ایجاد کرده و پروژه‌های آینده را بهبود بخشند.
تغییرات در بازارهای مالی غیرمتمرکز: ازآنجایی‌که بسیاری از جفت‌های معاملاتی (امور مالی غیرمتمرکز) DeFi برای تأمین نقدینگی، تجارت، وام‌دهی و موارد دیگر به استیبل کوینها وابسته هستند، اتفاقاتی مانند دی پگ شدن تأثیرات بسزایی بر این بازارها خواهد داشت.
نمونه هایی از Depeg شدن در تاریخچه ارزهای دیجیتال
بازار ارزهای دیجیتال در تاریخ خود چندین مورد از دی پگ شدن استیبل کوینها را تجربه کرده است. در ادامه، چند رمزارز را با یکدیگر بررسی خواهیم نمود.
تتر و ترس از دست دادن وابستگی به دلار
Tether USD یا همان تتر با نماد USDT از زمان معرفی خود تابه‌حال چندین مورد سابقه دی پگ شدن داشته است. در می2022، USDT برابری خود را با دلار آمریکا از دست داد و به دلیل شایعات مربوط به مقررات استیبل کوین، به زیر 0.96 دلار سقوط کرد. اگرچه در اواخر روز به حدود 0.99 دلار بازگشت، اما سرمایهگذاران همچنان نگران نوسانات و بی‌ثباتی احتمالی آن بودند.
دی پگ شدن UST در طول بازار نزولی
در می2022، استیبل کوین UST در پروژه لونا یا همان Terra، پیوند خود را با دلار از دست داد و به حدود 0.65 دلار سقوط کرد. مکانیسم الگوریتمی آن به‌گونه‌‌‌‌‌ای طراحی شده که قیمت آن را معادل 1 دلار آمریکا به ازای 1 دلار LUNA حفظ کند. بااین‌حال، ارزش بازار لونا به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافت و موجب ضرر بسیاری از سرمایهگذاران شد.
دی پگ شدن USDC در حادثه قوی سیاه (Black Swan)
پس از فروپاشی بانک سیلیکون ولی،USDC وابستگی خود به دلار آمریکا را از دست داد و در مارس 2023 به حدود 0.94 دلار سقوط کرد. بانک سیلیکون ولی مقادیر قابل‌توجهی از ذخایر USDC را در اختیار داشت. تقریباً در همان زمان، بسیاری از نهادها حدس می‌زدند که در صورت وجود چهارچوب‌های قانونی بهتر بر استیبل کوینها، می‌توان از این رویداد جلوگیری کرد.
استراتژی‌هایی برای کاهش خطرات دی پگ شدن
سرمایهگذاران برای جلوگیری از خطرات احتمالی دی پگ شدن، می‌توانند راهکارهایی را اتخاذ کنند که در ادامه برخی از آن‌ها را بیان خواهیم کرد.
متنوع‌سازی داراییها: تنوع پرتفوی (سبد سرمایه‌‌‌‌گذاری)، تا حد زیادی احتمال وقوع ریسک را در صورت رخداد دی پگ شدن یک استیبل کوین کاهش می‌دهد. اگر از استیبل کوین استفاده می‌کنید، شاید بهتر باشد فقط از یک نوع استیبل کوین استفاده نکنید.
نظارت بر شرایط بازار: برای درک تحولات جاری و احساسات بازار، از اخبار استیبل کوین مطلع باشید که شامل نظارت بر شرایط و مقررات و جو حاکم بر بازار است.
مراقب ممیزی‌‌ها باشید: به دنبال استیبل کوینهایی باشید که به‌طور منظم گزارش‌‌های حسابرسی را منتشر می‌کنند و ذخایر خود را به‌طور شفاف افشا می‌کنند. ممیزی به معنای فعالیت‌هایی مانند بررسی یا بازرسی از یک فرآیند یا سیستم کیفیت، برای اطمینان از انطباق با الزامات تعریف‌شده است.
از استفاده بیش‌ازحد از اهرم خودداری کنید: در استفاده از استیبل کوین برای موقعیت‌‌های دارای اهرم بسیار محتاط باشید، زیرا دی پگ شدن می‌تواند ضرر را به‌صورت تصاعدی افزایش دهد.
جمع‌بندی
استیبل کوین ها به یکی از محبوب‌ترین داراییها در بازارهای رمزنگاری تبدیل شدهاند زیرا این امکان را به ما می‌دهند که دلار دیجیتال (و سایر داراییهای پایدار) را در اکوسیستم ارزهای دیجیتال نگهداری کنیم. استیبل کوینهایی که عمدتاً به‌عنوان سرمایه تجاری و وثیقه وام استفاده می‌شوند، ارز پایه در بازارهای معاملات ارزهای دیجیتال هستند.
بااین‌حال، دی پگ شدن می‌تواند به ضررهای جدی برای سرمایهگذاران منجر شود. بنابراین، مهم است که مراقب استیبل کوین هایی باشید که استفاده می‌کنید، ممیزی‌های منظم آن‌ها را انجام دهید و هر خبری که ممکن است بر روی ارزش داراییهای شما تأثیر بگذارد را دنبال کنید تا در زمان مناسب بتوانید بهترین راهکار را برای حفظ ارزش سرمایه خود اتخاذ نمایید.
